Porady rehabilitanta

WŁAŚCIWY SPOSÓB ODŻYWIANIA SIĘ.
 
 
Postawa ciała zależy bezpośrednio od jego wagi. Duży brzuch to nie tylko defekt urody,ale również zaburzenie równowagi konstrukcji ciała i nadmierne obciążenie dla dźwigającego go kręgosłupa poprzez wypchnięcie zbyt daleko do przodu środka ciężkości ciała. Nadwaga powoduje ponadto przesunięcie przepony wysoko w górę ,co utrudnia pracę serca i płuc. Nadwaga powoduje obciążenie w obrębie stawów kolanowych i biodrowych, w okolicy drobnych stawów kręgosłupa. Podobne zmiany mogą występować u ludzi szczupłych, odżywiających się co prawda skromnie, ale za to nieprawidłowo. Ważna jest nie tylko ilość, ale jakość. Należy ograniczyć spożywanie mięsa wieprzowego i wędlin w skład których wchodzi tłuszcz wieprzowy, ponieważ zawierają one prawdopodobnie substancję działającą szkodliwie na chrząstkę stawową. W przypadku dolegliwości stawowych powinno się zatem zastanowić nad swoją dietą.                       
 
 
ŚWIADOMOŚĆ I DZIAŁANIE                                                                                                        
 
Aby utrzymać prawidłową masę ciała, należy racjonalnie się odżywiać i dużo ruszać. Zadbać o prawidłowy bilans energetyczny. Musimy dostarczać organizmowi tyle kalorii, ile może on na bieżąco wykorzystać. Definicja otyłości jest prosta, ale jej leczenie bardzo trudne. Warto wiedzieć, że odchudzanie wymaga czasu. Im dłużej trwa uzyskiwanie prawidłowej wagi ,tym lepiej dla naszego zdrowia. Unikniemy wówczas efektu jo-jo.                                                                                                                    
 
ZAPOMNIJ O WYNISZCZAJĄCYCH GŁODÓWKACH I WSZYSTKICH DIETACH CUD.
 
NAJPROSTSZA DIETA OPIERA SIĘ NA ZASADZIE:
WCZORAJSZY POSIŁEK PODZIEL DZIŚ NA PÓŁ.
 
W ten sposób organizm najłatwiej przyzwyczaja się do mniejszych porcji.
 
Aby wygrać walkę z otyłością ,nie wystarczy znajomość kaloryczności wszelkich produktów. Najważniejsza jest zmiana stylu życia, przekonań i stosunku do jedzenia. Potrzebna jest wytrwałość, cierpliwość, świadomość, że uzyskanie prawidłowej wagi jest procesem długotrwałym i pełnym przeszkód.
 
Sens walki z otyłością powinien być wówczas, kiedy myślisz o sobie, swoim zdrowiu, poprawie samopoczucia.
 
Opracowała : Monika Margol

NA  PŁASKO
 
ZDANIEM LEKARZY LICZBA DZIECI Z WADAMI STÓP  WCIĄŻ ROŚNIE. DLACZEGO? BO RODZICE CZĘSTO NIE WIEDZĄ, CZY STOPA ICH POCIECHY ROZWIJA SIĘ PRAWIDŁOWO I NIE UMIEJĄ ROZPOZNAĆ,ŻE DZIEJE SIĘ Z NIĄ COŚ ZŁEGO.
 
 
Podczas stania i chodzenia prawidłowo zbudowana stopa nie przylega w całości do podłoża. Jej wewnętrzna krawędź tworzy rodzaj sklepienia. Prawidłowe wysklepienie jest możliwe dzięki pracy mięśni i więzadeł. Jeżeli są one niewydolne, sklepienie obniża się i stopa staje się płaska, co skutkuje nadwyrężeniem mięśni oraz więzadeł łączących kości, które naciskają na stawy. W efekcie może dojść do zwyrodnień, bolesnych zniekształceń i odcisków.
Prawidłowe podparcie stóp jest ważne w każdym okresie życia, najbardziej jednak w pierwszych latach rozwoju dziecka.
 
ŚLADY NA PIASKU
 
Stopa człowieka, do chwili jego przyjścia na świat do osiągnięcia dojrzałości, cały czas zmienia swój kształt. Najlepiej widać to na śladach, jakie zostawiamy na plażowym piasku. Ślad, jaki zostawia stopa  dziecka, nie przypomina śladu stopy jego rodziców. Ślady dorosłych są wydrążone, a stopa małego dziecka pozostawia w piasku równe dołeczki.
Nie ma powodu do niepokoju, gdy płaskostopie występuje u dziecka do 3- 4.roku życia, wtedy mięśnie stóp są jeszcze słabe i nie potrafią dżwigać ciężaru całego ciała. Płaskostopie jest traktowane jako fizjologiczna norma do 4. roku życia., jeśli jednak u 4- latka  lub starszego dziecka stopy nadal wydają się płaskie, można wykonać domowy test. Wystarczy poprosić dziecko, by stanęło mokrymi stopami na posadzce w łazience. Niepokój powinny wzbudzić odbite ślady całych stóp, wraz z ich wewnętrzną krawędzią,, przypominające bardziej cyfrę „0” niż literę „C”.
 
UWAGA NA ŚPIOCHY
 
W większości przypadków płaskostopie początkowo nie powoduje dolegliwości, choć niektóre dzieci uskarżają się na ból nóg. Z czasem wada daje się we znaki, a nieleczona może stać się prawdziwym utrapieniem w życiu dorosłym. Skutkiem płaskostopia są bóle kręgosłupa i nóg, zaburzenia krążenia limfy. Porada lekarza jest niezbędna, gdy dziecko ma 3- 4 lata i płaskie stopy, narzeka na ból kolan, stóp, szura nogami, utyka.
 
 
LECZENIE POPRZEZ ĆWICZENIA.
 
Jedyną skuteczną metodą „walki” z płaskostopiem jest regularna gimnastyka, która wzmocni mięśnie, więzadła i korzystnie wpłynie na kształt stóp. Choć nie daje stuprocentowej gwarancji,że wada minie, to jest duża szansa, że regularne ćwiczenia „wyleczą” płaskostopie.
 
KORZYSTNE DLA STÓP:
 
-dobrze dobrane buty
-chodzenie dziecka dopiero, gdy będzie na to gotowe
-zachęcanie dziecka do aktywności ruchowej
-łaskotanie, głaskanie, łagodne masowanie stóp
 
NIEKORZYSTNE DLA STÓP:
-przyspieszanie nauki chodzenia
 
-krępowanie nóg zbyt małymi śpiochami
-nadwaga
-narażanie dziecka na zbyt długie stanie w bezruchu
 
PRZYKŁADOWE ĆWICZENIA:
 
 
1.CHODZENIE BOSO PO TRAWIE
 
 
2.CHWYTANIE STOPAMI PIŁECZKI, CHUSTECZKI
 
 
3.ZWIJANIE STOPĄ RĘCZNIKA
 
 
4.CHODZENIE NA PALCACH, ZEWNĘTRZNYCH KRAWĘDZIACH STÓP
 
 
5.TURLANIE STOPAMI PIŁKI W DÓŁ PO ŚCIANIE W PZYCJI SIEDZĄCEJ
 
 
Opracowała Monika Margol

ZDROWIE TWOJEGO DZIECKA
 
 
SPORT TO ZDROWIE
 
Jak powszechnie wiadomo w zdrowym ciele zdrowy duch. Psychomotoryka, która łączy psychikę z cielesnością, tworzy się dzięki naszym doświadczeniom zmysłowym i ruchowym jeszcze przed narodzinami. Jej rozwój jest procesem nigdy niekończącym się, gdyż ulega zmianom w zależności od sposobu postępowania i etapów życia każdego z nas. Ruch jest bodźcem, bez którego zwłaszcza rozwój aparatu ruchu nie będzie przebiegał prawidłowo. Zdrowo rozwijający się młody człowiek posiada wiele cech motorycznych. Nadruchliwość ,obszerność ruchów, tzw. ”głód” ruchu są charakterystyczne dla pierwszej dekady życia. Począwszy od 11. roku życia zaczyna kształtować się chęć współzawodnictwa ,rozwijają się zainteresowania sportowe, nastolatek odnosi radość z sukcesów sportowych.
 
PAMIĘTAJMY O TYM, ŻE LEPIEJ SPOŻYTKOWAĆ NADMIAR ENERGII DZIECKA NA SPORT NIŻ MIAŁOBY ONO WYŁADOWYWAĆ SIĘ W INNY, NIEPOŻĄDANY SPOSÓB.
 
Starajmy się ,jako rodzice ,wspierać pociechy i odpowiednio zachęcać je do aktywności fizycznej.
Dzieci uprawiające sport uczą się pokonywania przeszkód w postaci własnego zmęczenia,bólu. Daje im satysfakcję podejmowanie ryzyka – w postaci niepewnego wyniku zawodów. Doświadczają  sytuacji walki, rywalizacji ,dążenia do pokonywania przeszkód. Nie bez znaczenia jest fakt poznawania nowych kolegów, kształtowania poczucia więzi i przyjaźni. Duże znaczenie  w rozwoju zachowań społecznych mają sporty zespołowe. Jest to okazja do obcowania z innymi dziećmi, uczenia się współpracy w zdobywaniu celu. Zachęćmy naszą młodzież do uprawiania sportów grupowych tj. koszykówka, siatkówka, piłka nożna.
 
WF-OBOWIĄZKOWY
                  
Podstawową dawkę ćwiczeń fizycznych zaspokajającą bezwzględnie minimum stanowią lekcje
WF-u. Przy tej okazji warto wspomnieć o pladze zwolnień z wf-u. Część młodzieży niechętnie uczęszcza na zajęcia ,próbując symulować chorobę ,by tylko opuścić zajęcia. Zwolnienie ma być ostatecznością i powinno być wydawane w przypadku wyraźnych wskazań medycznych.
Właściwie liczba chorób ,w których sport jest zakazany jest nieduża. Pamiętajmy, że już tydzień po zwykłej, niepowikłanej infekcji dróg oddechowych możemy zachęcać dziecko do powrotu do aktywności ruchowej. Niechęć do uczestnictwa w zajęciach wf-u często podyktowana jest wstydem przed  pokazaniem publicznie swego ciała. W dobie lansowanej mody na szczupłą sylwetkę lepiej zbudowane dziewczynki mogą symulować chorobę. Z dzieckiem trzeba rozmawiać!!! A gdy to nie pomaga szukajmy porady psychologa. Dziedzin sportowych jest bez liku i to, jaki sport wybierzemy dla dziecka nie pozostanie bez wpływu na wspomniany wcześniej  rozwój psychomotoryczny. Dzieci mające problemy osobowościowe lub neurotyczne często przeżywają
bezsilności, bezradności  w trudnych sytuacjach .Rezultatem jest częste przeżywanie złości, agresji, lęku, niepokoju. Dla takich osób uprawianie sportu daje okazję do „skontaktowania się” ze swoją agresją, która staje się motorem działania, a nie czynnikiem destrukcyjnym. Sport u osób z deficytami intelektualnymi jest nieocenionym zabiegiem rehabilitacyjnym.
 
DZIECI UPRAWIAJĄCE SPORT UCZĄ SIĘ POKONYWANIA PRZESZKÓD
 
Opracowała :mgr reh. ruchowej Monika Margol

LECZNICZA MOC BASENU
 
Pływanie jest nie tylko przyjemne. Wzmacnia organizm i reguluje jego procesy. Systematycznie odwiedzany pomaga dzieciom lepiej się rozwijać.
Pływak najpierw robi krótki wdech, później na chwilę wstrzymuje powietrze i w końcu wypycha je, pokonując opór wody ,co czyni samo oddychanie dobrym ćwiczeniem. Oddychając w ten sposób, poprawiamy kondycję mięśni klatki piersiowej.
W czasie pływania do serca wpompowywana jest większa ilość krwi. W rezultacie serce ma większą wydolność, poprawia się nam kondycja i jesteśmy w stanie pokonać dystans.
W trakcie pływania pracują wszystkie grupy mięśni i większość stawów. Ryzyko urazów jest minimalne, a wykonane ćwiczenia zaprocentują w przyszłości lepszym zdrowiem. W końcu każdy przyzna, że kąpiel i pływanie relaksują i poprawiają humor.
Rozlużnienie, delikatny dotyk wody ,kołysanie działają odprężająco i orzeźwiająco.
 
 
TRZEBA PAMIETAĆ, ŻE PŁYWAJAC, DOTLENIAMY CAŁY ORGANIZM
 
Pływalnia zalecana jest osobom cierpiącym na schorzenia układu naczyniowego, nerwowego, kostnego. W leczeniu nadwagi i otyłości  zajęcia na basenie są nie do przecenienia. Ćwiczenia w wodzie mniej obciążają stawy niż aerobik.
Warto pamiętać, że regularne pływanie jest najlepszym sposobem na poprawienie kondycji i tym samym ... przedłuż życie.
 
KILKA  RAD:
 
-ZAWSZE KORZYSTAJ Z PRYSZNICA PRZED KĄPIELĄ I PO NIEJ
-NIGDY NIE WSKAKUJ DO WODY BEZ WCZESNIEJSZEGO KONTAKTU Z CHLODNA BASENOWĄ WODA
-ZAWSZE CHODŻ W KLAPKACH W HALI BASENU
-STOSUJ KREMY ,MAŚCI PRZECIW GRZYBICY
 
 
Opracowała mgr reh. ruchowej  Monika Margol
 

10 PROSTYCH SPOSOBÓW, BY  WZMOCNIĆ ODPORNOŚĆ.
 
Od tego, co jesz, po miejsce, w którym śpisz- nawet niewielkie zmiany w stylu życia pomogą odbudować system obronny. Wystarczająco silny, a zarazem przewidujący i mądry, który uchroni cię przed chorobami.
 
Gdyby ktoś cię zapytał, jaki powinien być twój system odpornościowy, pewnie odpowiedziałbyś: mocny jak maszyna obronna. Bądź ostrożny w swoich życzeniach. Tak naprawdę nie chodzi o to, by był on niezwykle silny, ale zdecydowanie elastyczny- potrafiący szybko i właściwie reagować na zagrożenia.
 
1.BĄDŻ Z LUDŻMI.
 
System immunologiczny lubi, gdy spędzasz czas z innymi ludźmi. Miłość, przyjaźń, udane relacje międzyludzkie działają zdrowotnie.
 
2.SŁUCHAJ BEETHOVENA  ALBO  BRITNEY
 
Słuchanie muzyki może znacznie podnieść odporność, ale tylko wtedy, gdy jest to muzyka, którą kochasz, która koi twoja duszę. Słuchanie utworów, wywołujących z przyjemnością gęsią skórkę, stymuluje te same partie w mózgu, które uaktywniają się podczas jedzenia, czyli odpowiedzialne za dobre samopoczucie.
 
3.SZUKAJ JASNYCH STRON.
 
System immunologiczny reaguje na nasze myśli i uczucia, dlatego zawsze staraj się myśleć pozytywnie. Nie do dziś wiadomo, że optymiści żyją dłużej.
 
4.JEDZ WŁAŚCIWIE.
 
Każdy rodzaj dietetycznego zaniedbania może prowadzić do częstszych i dłużej trwających chorób. Jeśli się głodzisz ciało myśli, że jest oblężone i zaczyna produkować hormony stresu. Rano jedz więcej węglowodanów, a wieczorem białek. Zajadaj się warzywami, owocami.
 
5.UNIKAJ HAŁASU.
 
Nadmiar decybeli uszkadza nie tylko słuch. Każdy nie chciany, natrętny  dźwięk może spowodować napięcie mięśni, zaburzyć trawienie, przyspieszyć bicie serca i sprawić, że zwężą się naczynia krwionośne. Jeszcze gorsze są niepożądane, na które nie mamy wpływu, np. alarmy samochodowe czy szczekanie psa sąsiadów  Postaraj się przejąć kontrolę nad dźwiękami i hałasami w  swoim otoczeniu.
 
6.RUSZAJ SIĘ.
 
Regularne ćwiczenia działają stymulująco na układ odpornościowy, wzmacniają bowiem system sercowo-naczyniowy,  poprawiają nastrój i redukują stres. Ale nie ćwicz tak, jakbyś miał wziąć udział w najbliższej olimpiadzie, bo może to przynieść odwrotny skutek.
 
7.ĆWICZ MÓZG.
 
Każda aktywność umysłowa, która angażuje jedną, bądź łączy kilka funkcji tj. planowaniem, inicjatywą, pamięcią, myśleniem abstrakcyjnym przynosi pożytek odporności.
 
8.GŁOŚNO SIĘ ŚMIEJ.
 
Podczas gdy negatywne emocje potrafią zaszkodzić zdrowiu, śmiech przeciwnie- wpływa nań bardzo pozytywnie. Śmiech podnosi we krwi poziom walczących z infekcjami antyciał i zwiększa aktywność, które wyszukują i niszczą komórki rakowe oraz te zaatakowane przez wirusy. Nawet oczekiwanie na przyjemne czy zabawne wydarzenie może poprawić humor i tym samym odporność. Śmiech usprawnia  krążenie, stymuluje trawienie, obniża ciśnienie krwi, redukuje napięcie mięśni. Jest lekarstwem na wiele dolegliwości.
 
9.NAUCZ SIĘ RELAKSOWAĆ.
 
Stres zwiększa produkcję kortyzolu i adrenaliny- hormonów, które obniżają odporność. Każdy ze znanych ci i praktykowanych regularnie metod rozładowywania napięcia( aerobik, joga, stretching, medytacja) pomoże ci zablokować wydzielanie hormonów stresu i podnieść odporność.
 
10.ŚPIJ W CIEMNOŚCIACH.
 
Kiedy jest naprawdę ciemno, organizm produkuje melatoninę- hormon pomagający zapobiegać niektórym chorobom. Mała ilość snu lub palenie światła w nocy obniża jego produkcję i podnosi poziom estrogenu, zwiększając m.in. ryzyko raka piersi. Nawet  minimalne źródło światła, jak elektryczny budzik obok głowy, wystarczy, by hamować wydzielanie melatoniny.
 
 
STARA  LUDOWA  MĄDROŚĆ MÓWI, ŻE JEŚLI W ŻYCIU CODZIENNYM ZAJMUJESZ SIĘ DROBNYMI, SPRAWIAJACYMI CI PRZYJEMNOŚĆ CZYNNOŚCIAMI, JESTEŚ ZDROWSZY!!!
 
Opracowała: mgr reh. ruchowej Monika Margol

SZLIFUJ UMIEJĘTNOŚCI
 
 
MAŁO  KTO Z DOROSŁYCH  PAMIĘTA , ILE FRAJDY  DAJE  SZUSOWANIE  NA  LODZIE I JAK  WSPANIALE  WZMACNIA  ORGANIZM. O WIELE LEPIEJ NIŻ SKRYWANIE SIĘ PRZED MROZEM W DOMU.
 
 
Przed czterema tysiącami lat służyły tylko jako środek transportu. W Polsce zagościły na początku XX wieku. I choć od tego czasu minęło ponad sto lat ,umiejętnością jazdy na łyżwach może się poszczycić mniej niż połowa Polaków. A szkoda, bo ten sport ma wiele zalet : dodaje pewności siebie, uczy gracji, płynności ruchów, poprawia samoocenę, odchudza! W ciągu godziny ślizgania traci się od 500 do 800 kalorii.
 
SPOSÓB NA „ NIEŚMIAŁKÓW”
 
Łyżwiarstwo wymaga koordynacji ruchów, ale też bardzo tę koordynację poprawia. Wyprawa z dzieckiem na lodowisko ma długofalowe skutki , niż byśmy podejrzewali. Kiedy mózg uczy się nowych czynności , musi zapanować nad ruchem rąk i nóg, a jednocześnie pracuje nad utrzymaniem równowagi , to cały czas powstają w nim nowe połączenia nerwowe . Im częściej kora mózgu jest pobudzana do intensywnej pracy, tym aktywniej reaguje cały umysł. Dzięki temu dzieci uczą się potem łatwiej i mają mniej kłopotów z koncentracją. Ich umysł staje się bardziej chłonny na wiedzę ( ta sama zasada dotyczy dorosłych). Poza tym zyskują w gronie rówieśników , gdyż mogą pochwalić się nową umiejętnością. U maluchów jazda na lodzie jest sposobem na nieśmiałość. To nie jest lekcja wf, kiedy wszyscy ćwiczą na ocenę. Na lodowisku dziecko ćwiczy samo dla siebie.
 
W FORMIE.
 
Ponad połowa Polaków ma zbyt wysokie ciśnienie , niektórzy nawet nie zdają sobie z tego sprawy.
Jeśli chcesz w przyszłości uniknąć tzw. „wieńcówki” - daj się wyciągnąć na łyżwy . Wysiłek fizyczny utrzymuje w dobrej formie naczynia krwionośne i serce, pomaga zachować właściwą wagę ciała, a to reguluje krążenie. Ruch może też rozładować stres,  stabilizuje ciśnienie krwi. Dzieje się tak dlatego, że w trakcie wysiłku fizycznego rozszerzają się naczynia krwionośne. Jeśli ktoś jest zestresowany , jego tętnice pod wpływem hormonów stresu ( adrenaliny i noradrenaliny) są ściśnięte i zwężone. Zwiększa się też częstotliwość , z jaką kurczy się serce.
W efekcie ciśnienie ostro skacze w górę. Potrzeba sporo czasu , by wróciło do normy. Jeśli stres powtarza się często ,rozbujane ciśnienie uszkadza naczynia krwionośne  oraz serce i pozostaje już za wysokie.
Główna zasada kondycji twego organizmu jest taka , że każdą godzinę wysiłku umysłowego powinien człowiek zrównoważyć 10 minutami relaksu. A to oznacza , że po 8 godzinach pracy ciało domaga się 80 minut wypoczynku. Jeśli spędzisz je na świeżym powietrzu , tym lepiej dla ciebie. Pobyt na ślizgawce jest też świetnym sposobem na wzmocnienie odporności .Szybsze krążenie krwi to więcej pomocniczych  limfocytów T, które sprawniej docierają do wszystkich komórek , a ich głównym zadaniem jest walka a wirusami i bakteriami.
 
Opracowała : Monika Margol

 

STAWY W EKSTEMALNYCH SYTUACJACH
 
 
TO DZIEKI STAWOM MOŻEMY SIĘ RUSZAĆ. CHODZENIE I PŁYWANIE, JAZDA  NA ROWERZE, POCHYLANIE I PROSTOWANIE ORAZ WYKONANIE  SETEK  INNYCH CZYNNOŚCI  NIE BYŁOBY  MOŻLIWE  BEZ  TEGO SKOMPLIKOWANEGO SYSTEMU POŁĄCZEŃ POMIĘDZY KOŚĆMI. ZDROWE STAWY TO NIEZBĘDNY WARUNEK ZACHOWANIA  PEŁNEJ SPRAWNOŚCI  FIZYCZNEJ.
 
Nie zauważamy ich istnienia. Dopiero, gdy coś zaczyna nam doskwierać, zdajemy sobie sprawę, jak bardzo czułym są instrumentem.
Warto o nie zadbać, bo często nawet błahe z pozoru urazy, choćby takie jak stłuczenie kolana, mogą stać się przyczyną poważniejszych komplikacji. Może to być np. pourazowy stan zapalny. Objawia się silnym bólem, obrzękiem, zaczerwienieniem.
Nie należy go lekceważyć, bo w wyniku zaniedbanego zapalenia może dojść do ograniczenia ruchomości stawu, a tym samym, jeśli rzecz dotyczy kolana -trudności w poruszaniu się. Potem już pozostanie nam usztywnienie, leki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Każdy uraz stawu, jeśli towarzyszy mu utrzymujący się przez kilka dni ból, warto skonsultować z lekarzem.
 
 
SKRĘCENIA
 
Żeby do tego doszło, wystarczy nawet niefortunne stąpnięcie  na nierównej drodze. Upadek z podwinięciem nogi może spowodować rozciągnięcie lub naderwanie torebki stawowej i łączących kości wiązadeł. Nagły ból i obrzęk, siniak lub krwiak w okolicy stawu powodują, że skręcenia nie można przeoczyć. Jeśli do tego dojdzie, jak najszybciej zabezpiecz chore miejsce, owijając bandażem elastycznym.
 
ZWICHNIĘCIA
 
Skutkami poważniejszych urazów są zwichnięcia. Najczęściej  dochodzi do nich, gdy wypadkowi towarzyszy silne szarpnięcie lub skręcenie. W takiej sytuacji następuje nie tylko rozerwanie torebki stawowej i wiązadeł, ale także przemieszczenie sąsiadujących  kości wyparcie ich z naturalnej pozycji, jaką dotychczas zajmowały. Zwichnięć w żadnym wypadku nie należy bagatelizować. Najczęstsze objawy to ból, który się nasila przy próbach ruchu, zniekształcenie i obrzęk wokół stawu i siniaki.
 
LEPIEJ ZAPOBIEGAĆ
 
Aby zmniejszyć ryzyko urazów stawów powinniśmy nosić wygodne buty, zapewniające stawom stabilność i komfort chodzenia. Na wycieczki w góry koniecznie trzeba założyć sportowe buty, najlepiej z cholewką zakrywającą kostkę. Przed wyjazdem na narty  zadbajmy o ogólną kondycję i wzmocnijmy mięśnie nóg. Przed każdą doraźną ciężką pracą  fizyczną zróbmy rozgrzewkę, taką jak przed wysiłkiem związanym ze sportem.
 
 
Opracowała: Monika Margol